Okur, dinleyici olmaktan uzaklaşarak bir okur olarak belirişini temelde yazı önünde olmaklığı itibarıyla kazanır. Sözlü kültürün hikâye anlatıcısının yahut kendisine kitap okuyan kişinin sesinden uzaklaşan okur, Kafka’nın ünlü hikayesinin adınıdeğiştirerek söyleyecek olursak artık “yazının önünde”dir. Yazının önünde olmak, okurun ancak kendisinin şimdisinde, kendisi için açılacak olan bir kapının (kitap kapağının) önünde durması anlamına gelir. Bu seminerde okurun yazı önündeki bu hikayesi sırasıyla, yazının önünde “okurun doğuşu”, son dönem Osmanlı edebiyatında “okurun yükselişi” ve yirminci yüzyıl edebiyat teorilerinde “okurun dönüşü” başlıkları üzerinden tartışılmaya çalışılacaktır. Bu doğrultuda, dört haftalık seminer programında katılımcıların aşağıdaki okumaları yapmaları interaktif tartışma pratiğine katkı sunmaları itibarıyla önemlidir.
Dr. Atiye Gülfer Gündoğdu yürütücülüğünde haftada bir cumartesi günleri toplanacak olan seminere katılmak isteyenler 17-28 Şubat 2020 tarihleri arasından başvuru yapabilirler.
İletişim: [email protected]
1. Hafta –Okuma/Yorumlama Eyleminin Yazılı Olanı Sesletmenin Ötesindeki Cihanşümul Karakteri
Alberto Manguel, Okumanın Tarihi, Füsun Elioğlu (çev.), YKY, İstanbul 2010.
2. Hafta – Yazının Önünde Okurun Doğuşu
Paul Ricoeur, “Edebi eleştiri ve Felsefî Hermenötiğin Bir Problemi Olarak ‘Yazma’”, Ramazan Ertürk (çev.), Doğu Batı Dergisi, S. 22, 2003, s. 187-206. Aynı yazı, “Konuşma ve Yazı” başlığı altında, Ricoeur’ün Yorum Teorisi adlı kitabında da yer alır. Paul Ricoeur, Yorum Teorisi: Söylem ve Artı Anlam, Gökhan Yavuz Demir (çev.), Paradigma Yayınları, İstanbul 2007.
3. Hafta – Son Dönem Osmanlı Edebiyatında Okurun Yükselişi
Benjamin C. Fortna, Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Dönemlerinde Okumayı Öğrenmek, Mehmet Beşikçi (çev.), İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2013.
4. Hafta – Yirminci Yüzyıl Edebiyat Teorilerinde Okurun Dönüşü
Zima, Peter V., “Okur Tepkisi Eleştirisinin Sorunları, Hermeneutikten Fenomenolojiye”, Modern Edebiyat Teorilerinin Felsefesi, Mustafa Özsarı (çev.), Hece Yayınları, Ankara 2004., ss. 93-126.