Serhan Afacan: “İran ve İsrail’in sınırdaş olmaması, aralarındaki çatışmanın doğasını belirliyor”
Samsun Üniversitesi (SAMÜ) Düşünce ve Sanat Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (DÜSAM), Politika Konuşmaları dizisi kapsamında 21 Ekim 2024 tarihinde, Marmara Üniversitesi’nde görev yapan ve aynı zamanda İran Araştırmaları Merkezi Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Serhan Afacan’ı ağırladı. Selim Ahmetoğlu moderatörlüğünde gerçekleştirilen “İran-İsrail Gerilimi Savaşa Evrilir Mi?” başlıklı programda, İran ve İsrail arasındaki yükselen tansiyon ve bölgesel savaş ihtimali, bunun nedenleri ve olası sonuçları üzerinde duruldu.
Konuşmasına, bugünkü İran’ı daha iyi anlayabilmek için 1979’daki devrimden sonra kurulan İran İslam Devleti’nin işleyişinden bahsederek başlayan Afacan, İran devlet sisteminin yönetim aygıtlarını ve bu aygıtların birbirleriyle olan ilişkilerini detaylı bir şekilde ortaya koydu. Sonrasında İran’ın uluslararası arenada maruz bırakıldığı yaptırımlara ve bu yaptırımların ekonomik ve toplumsal sonuçlarına değindi. On yıllardır devam eden yaptırımlara rağmen İran’ın nükleer programını geliştirerek sürdürmesinin Orta Doğu’da endişe ile karşılandığını ifade eden Afacan, İran’ın bölgede vekil örgütler kullanarak etki alanını genişletmeye gayret ettiğini vurguladı.
İran’ın bölgede bir güç odağı olarak varlık göstermesinin özellikle Filistinliler üzerindeki zulmünü günden güne arttıran İsrail’i tedirgin ettiğini, bu nedenle İsrail’in İran’ı sürekli bir sıcak çatışmaya çekerek, Amerika’nın da yardımıyla, diz çöktürmeye gayret ettiğini vurgulayan Afacan özellikle 7 Ekim’den sonra Gazze’de büyük bir soykırıma girişen İsrail’in kendisine meşruiyet sağlamak amacıyla İran’ı tahrik edici adımlar attığını ifade etti. İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin şüpheli bir helikopter kazasında hayatını kaybetmesi, İran’ın Şam Büyükelçiliğinin bombalanması, Hamas lideri İsmail Haniye’nin Tahran’da faili meçhul bir suikasta kurban gitmesi ve son olarak Lübnan Hizbullah’ının lideri Hasan Nasrallah’ın öldürülmesi İsrail’in İran’ı sıcak çatışmanın içerisine çekmek için yaptığı hamleler olarak değerlendirildi.
Özellikle son günlerde İran ile İsrail arasında oldukça tırmanan gerilimin iki ülke arasında bir sıcak savaşa evrilmesine ihtimal vermediğini ifade eden Afacan, iki ülkenin düşük etkili birkaç karşılıklı saldırı ile süreci soğutmayı tercih edeceğini belirtti. Sunumun ardından Serhan Afacan’ın izleyicilerden gelen soruları cevaplandırmasıyla program sona erdi.
